Մեղուն մեկ անգամ հարցրեց իր տիրոջը:
— Քո կենդանիներից ո՞րն է ամենից օգտակարը:
— Գիտեմ, դու երևի կարծում ես, թե ամենից օգտակարը դու ես, բայց սխալվում ես, —
պատասխանեց տերը:
— Ինչպե՞ս, տեր, ո՞րն է այն կենդանին, որ ինձանից ավելի օգտակար է:
— Ոչխարը:
— Այդ հաշիվ չէ, տեր. ոչխարը իմ հասակակից չէ: Նա մի ահագին կենդանի է, իսկ ես մի
միջատ եմ: Դու պետք է ինձ իմ ընկերների հետ համեմատես:
— Շատ բարի. շերամը քեզ պես փոքր է, բայց քեզանից շատ օգուտ է տալիս:
— Շերամը ո՞րն է:
— Շերամն այն իմաստուն որդն է, որ մեզ համար աննման քնքուշ մետաքս է շինում:
— Հա˜ , իմացա, այդ այն շատակեր ճիճուն չէ՞, որին անդադար կերակրում եք թթան
տերևներով:
— Նա ինքն է:
— Բայց գիտե՞ս, տեր, նրա չափ որ մեզ էլ կերակրեք, մենք մեղրի տեղ ոսկի կշինենք ձեզ
համար: Դուք ոչ մի կենդանի չունեք, որ իր կերակուրը մեզ նման ինքը լինի շինելիս և
ուրիշներին էլ բաժին լինի տալիս: Այնպես չէ՞, պարոնս:
— Այո, այդ կողմից դու ուղիղ ես . մենք դեպի ձեզ շատ ապերախտ ենք, որովհետև
բոլորովին անխնամ ենք թողնում ձեզ…
Մեղուն ուրախացավ տիրոջ պատասխանիցը և թռավ նստեց վարդենու վրա:
Առաջադրանքներ
- Պատմվածքից դո՛ւրս գրիր գրությամբ և արտասանությամբ տարբերվող բառերը։
Օրինակ՝ օգտակար լսում ենք՝ ք հնչյունը, բայց գրում ենք՝ գ-ով։
Անգամ լսում ենք՝ ք հնչյունը, բայց գրում ենք՝ գ-ով։
կենդանի լսում ենք՝ թ հնչյունը, բայց գրում ենք՝ դ-ով։
Օգտակար լսում ենք՝ ք հնչյունը, բայց գրում ենք՝ գ-ով։
միջատ լսում ենք՝ չ հնչյունը, բայց գրում ենք՝ ջ-ով։
որդ լսում ենք՝ թ հնչյունը, բայց գրում ենք՝ դ-ով։
անդադար լսում ենք՝ թ հնչյունը, բայց գրում ենք՝ դ-ով։
2. Դո՛ւրս գրիր եզակի թվով գործածված գոյականները և դարձրո՛ւ հոգնակի։
Օրինակ՝ մեղու-մեղուներ
մեղու-մեղուներ
տեր-տերեր
կենդանի-կենդանիներ
ոչխար-ոչխարներ
միջատ-միջատներ
շերամ-շերամներ
փոքր-փոքրեր
որդ-որդեր
մետաքս-մետաքսներ
ճիճու-ճիճուներ
թութ-թթեր
ոսկի-ոսկիներ
կերակուր-կերակուրներ
բաժին-բաժիններ
պարոն-պարոններ
կողմ-կողմեր
վարդենի-վարդենիներ
3. Տեքստից դո՛ւրս գրիր գործողություն ցույց տվող բառեր։
Օրինակ՝ հարցնել, կարծել։
հարցնել,կարծել,սխալվել,պատասխանել,համեմատել,շինել,կերակրել,իմանալ,ունենալ,տալ,ուրախանալ,թռնել։
4. Պատմվածքում ո՞ր ածականով են բնութագրվում հետևյալ բառերը։
կենդանի-օգտական
շերամ-իմաստուն
մետաքս-աննման
ճիճու-շատակեր
5. Առանձնացրո՛ւ այն բառերը, որոնք կարող ես բացատրել առանց բառարանի օգնության։
Ահագին-շատ
կերակուր-ուտելիք
անխնամ-աղանց խամելու
6. Տրված ածանցավոր բառերը բաժանիր բաղադրիչների՝ առանձնացնելով արմատներն ու ածանցները։
Օրինակ՝ աննման-ան-նման
անդադար, ապերախտ, անխնամ, վարդենի
անդադար-Ան դադար
ապերախտ-ապ երախտ
անխնաման-խնամ
վարդենի-վարդ ենի
7. Պատմվածքից դո՛ւրս գրիր մեկական՝ պատմողական, հարցական և բացականչական նախադասություններ։
պատմողական-Շերամն այն իմաստուն որդն է, որ մեզ համար աննման քնքուշ մետաքս է շինում:
հարցական -Քո կենդանիներից ո՞րն է ամենից օգտակարը
բացականչական-Գիտեմ, դու երևի կարծում ես, թե ամենից օգտակարը դու ես, բայց սխալվում ես։
8. Կազմի՛ր նախադասություններ՝ գործածելով տրված բառերը։
Մարդ, մեղու, կենդանի, շերամ, վարդենի։
Մի անգամ մի մարդ կար և նա բրձրացավ ամենա երկար սարը Ջոմոլուգման։
Ես կանգնած էի փողոցում և հանկար եկավ մեղուն ու կանգնեց ջակատիս ես նրան քշեցի և նա գնաց։
Ինձ պատմել են, որ մի անգամ կենդանաբանական այգում մի շատ զարմանալի կենդանի կար, ականջ չուներ փոչ չուներ և նա ուներ օվալաձև մարմին։
Շերամը մի փոքր ու շատ իմաստուն որդ է,նա մեզ համար մետաքս է շինում։
Մեղուն թռավ քնքուշ վարդենու թերթիկի վրա:
9. Ո՞րն է այս պատմավքծի խորհուրդը։ Գրի՛ր մի քանի նախադասությամբ։
Այս պատմվածքի խորհուդը այն էր, որ անիմաստ է մեկը մեկին համեմատել,ամեն մերը իրանովն է լավը։
Լրացուցիչ առաջադրանք
Համացանցից կամ այլ տեղեկատվական աղբյուրներից օգտվելով՝ մեղվի մասին հետաքրքիր տեղեկություններ գտի՛ր։
Մեղուներին ուսումնասիրող գիտությունը կոչվում է մեղվագիտություն։ Գոյություն ունեն մեղուների մոտ 21 հազար տեսակ և 520 ցեղ։ Տարածված են բոլոր մայրցամաքներում, բացառությամբ Անտարկտիդան։ Մեղուները սնվում են նեկտարով և ծաղկեփոշով․ նեկտարը առաջին հերթին օգտագործում են որպես էներգիայի աղբյուր, իսկ ծաղկեփոշին՝ սպիտակուցներ և այլ սննդանյութեր արտադրելու համար։ Մեղուները համարվում են շատ խելացի միջատներ։